Lòng tham của con người

Con người ai cũng có tâm tham : tham tài, tham sắc, tham danh, tham ăn, tham ngủ. Tham không đáy, chẳng biết dừng lại. Khi con người thấy nhan sắc mỹ lệ, nghe âm thanh thánh thót, nếm hương vị ngon ngọt thì tự nhiên mê đắm, rồi chắc chắn sẽ tìm đủ mọi cách chiếm cho được mới thôi. Vì nhất thời hưởng thụ mà người ta dùng mọi thủ đoạn bất chính để tranh đoạt, dù sẽ phải ân hận suốt đời ; thật là đáng tiếc thay ! Cổ nhân nói : ‘ Tri túc thường lạc, năng nhẫn tự an,’ nghĩa là biết đủ thì sung sướng, biết nhịn thì yên thân, thật là đúng thay. Các bạn học sinh ! Khi học hành thì phải nổ lực mà học ; khi rảnh rỗi chơi giỡn thì phải hết sức vui đùa : không thể làm mà không chơi, chơi mà không làm. Mình phải phát triển một cách quân bình, thì thân và tâm mới có ích lợi, cho nên đức Phật nói rằng :’ Bất biên không hữu nhị biên thị vi Trung Đạo,’ nghĩa là không lệch qua hai bên có và không, chính là Trung Đạo. Mình phải biết giữ đạo lý trung dung, không nhiều quá cũng không thiếu, lúc nào cũng vừa đủ. Trong khi đang học hành đừng nên nghĩ rằng :

- Tại sao mình phải học ?

- A ! Để kiếm tiền.

- Vì sao phải kiếm tiền ?

- Vì để hưởng thụ, để thỏa mãn sư hưởng thụ vật chất

Nghĩ như vậy tức là mình đã bỏ gốc mà chạy theo ngọn, bỏ điều gần mà đuổi theo điều xa xôi, và quên mất căn bản làm người, rằng : Thế nào là hiếu thuận với cha mẹ ? Thế nào là cung kính với thầy giáo ? Thế nào có đức hạnh ? Thế nào là làm người tốt ? Đó là những điều căn bản làm người mà mình hoàn toàn quên mất. Đó là nguyên nhân làm thế giới sụp đổ.Vì bởi lòng tham không đáy của con người mà ra. Nếu ai cũng không tranh, không tham, không cầu, không ích kỷ, không tự lợi, không nói dối, thì thế giới chẳng còn khổ não nữa đâu. Các bạn học sinh ! Ở Vạn Phật Thành, sáu tông chỉ này là tiêu chuẩn để mình học cách xử thế. Nếu mình chăm chỉ thực hành sáu tông chỉ đó, thì mình sẽ trở nên con người khác biệt với thế tục. Mình không tranh danh, cũng không đoạt lợi. Được vậy thì mọi phiền não thống khổ sẽ tiêu tan hết. Các em phải nhận trách nhiệm sửa đổi những phong tục tập quán xấu, làm cho thế giới suy sụp hiện tại trở thành thế giới tốt đẹp. Làm sao để sửa đổi ? Tức là phải dùng Nhân Nghĩa Lễ Trí Tín, năm đức tính này để cải biến và tạo thành một thế giới mới. Đó gọi là ‘ an thiên lập địa.’ làm cho thế giới an lạc vậy.